Podziemia pod kościołem Odkupiciela i parkiem S. Staszica

Kościół Odkupiciela już nie istnieje - został zniszczony podczas wojny a dzieła dokończyli pozyskujący cegłę (nie powiem dla kogo) komuniści. Stał w miejscu dzisiejszej świątyni zakupów na pl. Staszica (supermarket Społem) i wyglądał tak:

Kościół podobno posiadał krypty z których dało się przejść tunelami w nieznanym już dzisiaj kierunku. Po wojnie w jego ruinach i tychże tunelach miały kryjówki polsko -niemiecko - radzieckie bandy rabunkowe, zdemoralizowani żołnierze i inne męty i rzekomo z tego też powodu kościół ostatecznie wysadzono w powietrze gdzieś w latach 40stych. Po latach zbudowano tu supermarket, ale zanim stanął ten cud architektury z blachy falistej (dziś tego nie widać bo obiekt przeszedł gruntowny remont elewacji, ale ja tę blachę pamiętam) znajdowała się tu kupa gruzu, a następnie po jego usunięciu trawniczek dla żuli i srających piesków (podobny jaki jest zaraz obok supermarketu).

Pytanie czy coś zachowało się z tych podziemi? Wejść od strony supermarketu już na pewno się nie da bo albo zostały zasypane gruzem albo zabetonowane podczas budowy sklepu (kto tam się wtedy takimi rzeczami przejmował jak zasypany tunel). Jeśli było wejście, to logiczne ze było też wyjście - i to może jest nasza szansa na znalezienie Smile

o ile oczywiście kilka komór w krypcie komuś nie urosło do rozmiarów tuneli pod miastem.

W parku naprzeciw kościoła, zwanym przez tubylców "Parkiem Kolejowym" (ponieważ obok niego jest Dworzec Nadodrze a często piski hamującego pociągu głuszą rozmowy prowadzone na ławce) znajduje się taka niby betonowa fontanna, zwana przez tubylczą ludność "kółkiem". Wokół niej są ławki i również betonowy murek, na którym można sobie posiedzieć i popić piwo, co okoliczna młodzież namiętnie czyni. Całość wygląda bardzo topornie i bardzo nieestetycznie dlatego całe życie myślałem, że to postępowy komunistyczny beton. A tu psikus bo się okazało, że obiekt ten widoczny jest na zdjęciach lotniczych z 1947 roku, a ponieważ Wrocław wtedy znajdował się w stadium rozbierania, niż budowania, sądzę, że jest to obiekt poniemiecki. "Obiekt fontannowy" - pisze tak ponieważ o tym że to fontanna świadczyć może tylko napełniająca się w sposób naturalny kałuża na środku tego "kółka" (woda na betonie kiepsko schnie) i jakiś kawałek metalu z niej wystający, może to wypust wody, ja w każdym razie nigdy nie widziałem, żeby to to działało. Obiekt fontannowy posiada po lewej stronie od "wejścia" dwa włazy zamknięte metalową przykrywką w kształcie "domku". Niby nic ale dobry sposób na zamaskowanie wejścia Smile

.

Co do "krypt" pod tym kościołem to znam osobiście człowieka który był tam zaraz po wojnie. Opowiadał że schodził z kolegami trzy poziomy pod posadzkę kościoła i widział tam tunel. Nie zapuszczał się dalej ze strachu. Natkną się tam również na dosyć sensacyjne znalezisko.
Rewelacje te mogą być dosyć przesadzone z uwagi na to że ów świadek był wówczas szczeniakiem a lata swoje robią i fakty mogły zostać wzbogacone.
Są to informacje na dzisiejszy dzień nieweryfikowalne ale relacja jest autentyczna (nie dodałem nic od siebie) co poręczam swoim imieniem.

A co on tam znalazł?

Podobno w podziemiach była składowana broń - granaty, pociski itd.

O tym ja nie wiem żeby była tam broń. Wiem że kilkadziesiąt metrów od kościoła była przez kilka lat po wojnie jeszcze taka mała górka usypana z ziemi. Wiele takich na osiedlach jako pozostałości po budowie czy uklepane gruzowiska. Robią takie pagórki za miejsca zabaw dla dzieci - zimą sanki itp. Pewnego razu wojsko ogrodziło teren i ewakuowało całe osiedle. Okazało się że ta górka to nic innego jak poukładane pociski artyleryjskie czy inne niewybuchy przysypane kilkudziesięcio centymetrową warstwą ziemi...
z tej górki w zimie na sankach zjezdzala moja mama ...
Smile

o składzie w kosciele nic nie wiem

Tylko pytanie czy tam w ogole byly jakies krypty i kto by w nich mial byc pochowany, bo ja nie widze w owczesnej okolicy nikogo, poza pastorem moze, kto by byl na tyle mozny, i na tyle znaczacy by byc pochowanym w kosciele, mysle natomiast ze da sie to sprawdzic w archiwum budowlanym, ale to juz dla kogos kogo ten temat bardziej interesuje. Plany architektoniczne wydaja praktycznie od reki tylko trzeba wypelnic formularz.

Co do fontanny, widziales Slaworow ja na zdjeciu, prawda?
tez widzialem i z bratem nasunela nam sie pewna hipoteza, otoz, ta fontanna z gory wyglada prawie identycznie jak bunkier na Olbinskiej (mozna porownac na zdjeciu o ktorym mowisz) i ja mysle ze to mogla byc taka zmyla...

Co zas do tunelu z domniemanych krypt koscielnych, to jak pojdziesz od fontanny troche na zachod to bedzie gorka, nie wiem czy to jeszcze widac, ale w gorke wchodza ceglane schodki, ja tej sprawy nigdy nie badalem i watpie zeby ona w ogole byla badana, moze to tylko zawor albo odwodnienie, a moze...

Co do historii kosciola Odkupiciela, to powstal drugi, na Rozance, dokladnie pod wezwaniem Odkupiciela Swiata, ladne nawiazanie swoja droga Very Happy

Zycze wszystkim wesolych i radosnych swiat Narodzenia Panskiego.

krypty jak krypty
każdy kościół ma jakieś podziemia, chociażby zwykłe piwnice, pozatym zakładam że jak się budowało nowy kościół to odrazu z podpiwniczeniem, nawet z przeznaczeniem na krypty dla przyszłych pokoleń księży itp
ale to tylko dywagacje są
jeżeli plany są tak łatwe do namierzenia to może warto sprawdzić co kryją podziemia pod pss społem
o ile ich nie zasypano podczas budowy sklepu

Trzeba zobaczyc plan architektoniczny kosciola, tam bedzie pokazany przekroj na ktorym na pewno bedzie podpiwniczenie o ile bylo.

Ja tą "fontannę" widziałem po pierwsze na zdjęciu z 1947 roku, a po drugie przesiedziałem na "kółku" połowę swojego młodocianego życia i znam tam każdy kamień. Może po świętach się przelecę z aparatem (bo mam przecież strasznie daleko Very Happy

) i porobię foty tego, o co mi chodzi.

Tą "górkę" kojarzę - ona dochodzi do obiektu fontannowego po to aby wyrównać poziom, bo po tamtej stronie Pomorska idzie sobie te 1.5 - 2 m w dół. Schodków betonowych nie kojarzę, pewnie są ukryte w jakiś krzakach ? Very Happy

Oto fragment zdjęcia lotniczego z 1947 roku na którym widać kółko. Niestety nie mam w lepszej rozdzielczości i widać tyle co widać. Jakbyś Wolf czasem miał to podeślij ok? To moja dzielnica i chciałbym wiedzieć co stało na miejscu mojej plomby, w której mieszkam Smile

Tu dobrze widać charakterystyczne "kółko"

W tych okolicach, skad sam pochodze (tylko mam lady Odre blizej), nie bylo wlasciwie bardziej interesujacych pod wzgledem historycznym budynkow, moze ciekawostka jest jedna taka, ze Chrobrego obecna to kiedys byla Bismarck str. Budynki tutejsze ucierpialy bardziej w skutek ostrzalu artyleryjskiego niz nalotow, choc kilka budynkow przy Chrobrego sprzatnal ruski samolot szturmowy w czasie obleznia, jest o tym nawet relacja polki, ktora przebywala w miejscowej piwnicy.

W parku na gorce jest plytka "studzienka" z ceglanymi schodkami, nie wiem jak to teraz wyglada, bo z dobrych 5-6 lat tam nie bylem.

Na Flisackiej, w podworzu obok garazy jest dosc pokazny schron przeciwlotniczy, a dalej, przy samym dworcu Nadodrze szczelina przeciwlotnicza calkowicie zaglebiona w gruncie.

To zdjecie z tego co kojarze oryginalnie jest wieksze i obejmuje jeszcze tereny na Rozance (czesciowo) i rejony az do Browaru Piastowskiego.
W kazdym razie, zwroc uwage na podobienstwo na zdjeciu fontanny, i bunkra wysokiego na Olbinskiej.

Wcale bym się nie zdziwił jakby to była jakaś podstawa pod kolejny Hochbunker Very Happy

BS Wolf napisał:

kilka budynkow przy Chrobrego sprzatnal ruski samolot szturmowy w czasie obleznia, jest o tym nawet relacja polki, ktora przebywala w miejscowej piwnicy.

możesz coś więcej o tym napisać?
które to budynki? I jak ten samolot je sprzątnął - co, rozwalił się o nie?

Ta relacja jest w kilku ksiazkach, dosyc szczegolowa, sa to budynki po zachodniej stronie pl. sw, Macieja, jesli dobrze pamietam to bylo jakos tak ze przylecial il, narobil zamieszania z dzialka i rzucil dwie bomby, reszta sie zrobila sama, postaram sie jakos przepisac i poszukac relacje, ale to moze troche potrwac.

Są nareszcie zdjęcia Very Happy

Niedawno, wybaczcie marną jakość ale z komórczaka bo właśnie wracałem i nie miałem przy sobie aparatu z prawdziwego zdarzenia. Szybko też chciałem wracać bo tam zima panowała w powietrzu Razz

Fotki nie po kolei, coraz ciemniej się robiło więc są coraz gorsze. Ale coś tam widać.

Tak to wygląda
To jest to tak zwane kółko,

To są te włazy, o których mówiłem. Wymiary mniej więcej 1,5 m x 0,75 m

Zbliżenie na włazik:

To jest ta niby górka przy obiekcie fontannowym. Jak dla mnie to tylko po to aby wyrównać poziom:

Natomiast za nią, pomiędzy psimi gównami znalazłem fundamenty i resztki jakiejś budowli. Tego niestety totalnie nie widać na zdjęciu, ale i tak wrzucam:

Schodków szukałem, ale nie znalazłem. Powiedzmy szczerze, że nie szukałem zbyt intensywnie, bo było zimno.

Płyta "fontanny". Wystaje takie coś, co od biedy wygląda na wypust wody. Na lód nie właziłem bo jeszcze wtedy był za cienki:

Murek dookoła wewnętrznego pierścienia obiektu fontannowego:

w podziemiach kosciola Zbawiciela, pracowaly niektore oddzialy FAMO, ulokowano je tam ze wzgledu na bliskosc zakladow energetycznych, strop zabezpieczajac metrowa warstwa workow ze zbozem,
Informacja zaczerpnieta z "Festung Breslau w Ogniu"

Dołączył: 27 Mar 2009 Posty: 220 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/3

Co do tego miejsca to były dwa kościoły (taki kiepski neogotych). Kościół zbawiciela pobudowano 1903 r. Drugi to Bonifacego kilka lat wcześniej, około roku 1900. Pomiedzy kościołami znajdowała się stacja pasażerska wąskotorowa. Właśnie powstanie tej linii zapoczątkowało rozwój tego terenu. Wcześniej to były tam kartofle, żadnych fortyfikacji. Fontanne zbudowano kródko przed wybuchem II WŚ. Kościóły neogotyckie z przełomów XIX / XX w nie miały rozległych podziemni, ani krypt.

A szaniec srebrny to co ? Powiem tak, nie widzialem wiec nie wiem, ani nie mam specjalnego porownania, do zadnego innego neogotyckiego kosciola, chociaz jak juz jedziemy stylami architektonicznymi, to sw. Bonifacy jest Neoromanski, a Odkupiciela byl w zasadzie bardziej eklektyczny niz neogotycki. Nieistotne, w kazdym razie podziemia musialybyc na tyle duze ze jednak zdecydowano sie na umieszczenie tam produkcji FAMO, a przynajmniej jakiejs czesci.
Rozwoj tego terenu mial zwiazek owszem z budowa lini kolejowej, z tym ze lini prawego brzegu odry (jak sie nie myle). Waskotorowka miala znaczenie raczej drugorzedne, choc faktycznie odbywal sie ruch zarowno pasazerski jak i towarowy.